Napiskan
ni Danny S. Tabuyan
Nagatiyabaw si Purik kang mabugtawan na nga ang ana sangka semana pa lang nga bata nadura sa ana tupad sa baratangan. Wara dyan ang ana bana nga si Enrico hay didto sa taramnan nagahingalit kang tyempo samtang may tubig pa agud magligis kang lupa kag maumpisahan ang pagtanum antis magpula ang sabud. Wara ti mapamangkutan ang nagabatabata kon sin-o ang nagbuul kang ana bata. Nagarinuguyun ang mga iningud sa pagtabang kang anda nabatian ang ana yauk. Daw mga karbaw nga nagauyakba halin sa kon diin nga mga banglid. Mansig pamangkot nga indi run mamurutan ni Purik ang anda mga ginangasal tungud nagasala run ang ana paminsarun.
“May nagbulakwit kang akun bata! Ibalik nyo ang akun bata!"
Dayun nag-abut si Enrico nga nagadagundagun kag nagataklus pa kang binangun, buta kang katingala kon ano ang natabu sa ana balay. Indi na maman-an kon ano ang ana himuun kang ana matuipan nga nadura ang ana bata-iki. Indi na maman-an ko diin maagto, kon sin-o ang ana agtunan, kon diin na laghapun ang ana bata.
Pira run ka tuig ang anda pag-asawhay pero wara sanda ti bata, kag kadya lang gid sanda nabugayan.
Bulan kang Setyembre, kang nagligad lang nga tuig, madulumdulum pa nagbangun run si Enrico agud mag-agto sa uma agud ana malabu ang ana karbaw sa wara pa makasid-ing ang adlaw sa murud-an, kag ana mausisa ang nagamaru run nga paray. Ang ana asawa nagaulod-ulod pa nga daw sa buk-an sa baratangan hay nagaramig run ang kaagahun.
Wara lang hingan, nabatyagan ni Purik nga nagbalik ang ana bana kag naghulid kanana. Nagatingala ang bayi hay bukun ti amo man ka dya ang pagginawi kang ana bana, pero ana lang ginpabay-an kag ginpasugtan. Dugang pa gid ang katingala na nga daw lain ang dapug kang ana bana, daw dapug kang linias nga kawayan, nga daw hugum man kang bag-ong gapas nga hilamon. Wara na lang ginmuno hay panumduman na nga basi kon dapug lang kang kumpay. Ugaring lain gid ang ana nabatyagan kang sa naandan na nga tandug kang ana bana. Ana dya nga ginmutadan sa arumiraw nga sirak kang kingki nga nagalusut sa mga sihad kang dingding nga tadtad. Namasnahan na man ang bayhon ni Enrico. Mahuman ang anda paghirupay, napirungan si Purik kang sangkidit kag pagkamarasmas na wara run ang hulid sa tupad. Nagalusot run ang una nga sirak kang adlaw sa anda kwarto.
Bilog nga adlaw kag gabii ang anda sagap sa bata. Aga pa pagkasunud nga adlaw, nagapanalinga sanda kang hibi kang bata halin sa marayu. Si Enrico kag ang mga taga-baryo nagatadag kang mga hilamon sa patag nga basa pa kang tun-ug. Anda ginapangita kag ginasunud ang ginhalinan kang hibi, hasta nga nakalambut sanda sa kawayanan sa banglid.
Sa unahan may marabung kag may maralabug ti linayun nga puno kang kawayan. Sa nagahilay nga layun kang kawayan anda nakita ang bata nga nagatungtung. Dalidali ang mga tawo magpaangita kang malabug nga hagdan agud bul-un.
Ginhuram gali kang tamawo ang ana bata.
- Katapusan -