Holdap
ni Ritchie D. Pagunsan
Garut ang pasiplat ni Guada sa anang kilid, hugut ang paghakus sa bag nga ginauribay samtang nagasandig sa siminto nga posti ka hurulatan kang sarakyan. Indi na mamasnahan ang uyahun ka laki tungud madulum run ang palibot. Timprano pa man ugaring nagaguum ang kalangitan nga nagasaad nga mabunuk ang uran. Kaina pa ang waug na, piro bisan haron kang sarakyan, wara tana ti makita nga nagapadulong.
Ginakibang si Guada nga magab-ihan ka byahi pauli sa Belison. Napiritan lang tana kaina mag-agto sa Miag-ao bisan nagapamalikid sa mga saragudon nga kuti, hay nagmasakit ang anang magurang kag wara ti mahatud sa anang hinablus nga manogkolihiyo.
Ginkapkap na ang payong sa sulud ka anang bag. Hinayhinay na dya nga ginhunos paggwa, hay kon hinalian gid man kar-on, ibakol na dya sa buyon nga laki nga madamhag kana. Duro ang nagakatingala sa bag ni Guada, nga bisan muromagurang lang sa buonbuon, raku nga binagtung ang sarang madadol.
Nasiprawan na ang laki nga nagapirungpirung gid nga nagasuyup kang sigarilyo. Nangidlis ang kalawasan ni Guada bangud sa pamatyag na, tana ang kaina pa ginapanilagan ka laki. Kon mamulalngan na lang raad ang uyahun, mapakut na kon ano dya nga sahi ka tawo kag kon ano ang ginatuyo. Kon ambung lang man ang bayhun, kag hinali may yuhum nga naglitik sa anang bibig, indi man tana magpalagyo ukon makigbato. Piro kon manakaw dya, ay, tabi lang, panginmatyan na man ang anang bag. Rugya nga daan ang silpon nga ginagamit na para mag-Pisbuk.
Gulpi may nagkulas. Rapit run kana ang laki, gani gamayan lang tana magsyagit. Nagtindug tana ka tadlung, kag naggihit parayu, dara pasiplat sa anang kilid. Indi na gusto ipamaan nga nahangyus tana, hay basi mangisug pa gid ang laki kag sarusuhon tana tapat.
“Aguy, maiwan bay ako kon sabnitun na bag ko?” Hinali may nagsiwil nga kahadluk sa dughan ni Guada. Nanghulunghulung dya. Rayu run ang tawo nga nagalibud ka balot kag tinanuk nga itlog, kag bisan hakadun na pa ang tilaok na ka singgit, indi run tana mabatian.
Daw nabatyagan ka laki ang pagpangyami ni Guada. Amat-amat dya nga nagparapit kana, ang baga ka anang sigarilyo, pula nga mata ka panulay sa panuruk ni Guada.
Sa marayu, nakita na ang sulo kang nagapaagto nga sarakyan. Haros dalaganun na dya kag sugataun.
Kang marapit run sa posti ang laki, may ginkuot dya sa puyopuyo nga ginasipit. Gindakup kang kurdam si Guada, nagsalasala nga daw munga nga manusik. “Pusil ayhan ukon kutsilyo?” pinsar na. “Kinahanglan maunahan ko tana.”
Kang nakita nga may ginhunos ang laki sa puyopuyo kag ginhana ibayaw ang ginakaptan, ginlampusan ni Guada ka payong ang laki nga wara ti dugaduga. Naigo dya sa ulo, kag natumba. Ang payong nawasdak, ang tukod nagkarabari, ang takup nagkaragisi.
Wara ti barabalikid, madasig nga nagsakay si Guada kang nagpundo ang sarakyan. Wara na run madiparahi ang pagtabug kang ginakaptan ka laki, ngir-o man, nga nagayapayapa itoltog sa posti, ang balot agud buk-un kag kan-un antis magsamput ang ginapaabot nga sarakyan.
- Katapusan -