Handum
Tsapter 6
Si Nanay! Nakita na kami ni Patring kag man-an na ang parti sa buho!
Abi ta lang kis-a wara ti nalung-ung ang mga ginikanan ta sa mga paraman-an kag mga sikreto ta. Mahangyus kaw lang kon kulahun da kaw ka mga linya nga pareho ka ginhambal ni Nanay. Hamakun mo, buhay na run ra guro natuipan ang buho, wara gid takun katalupangud nga man-an na. Kag pati pa gid ang paniid ko kay Patring. Araguy! Daw matunaw takun sa kahuya. Tapos kadya gina-otis-otis na pa gid ko. Ano run lang kadya isabat ko man? Aguy, hu, gayuhum-yuhum gid tana si Nanay nga dya kanakun, gahulat-hulat gid ka sabat ko. Maan dyan. Gaparang-init ruman pungyahun ko ba.
"Badong, gaparamula kaw gid haw?"
Abaw, gindugangan na pa gid!
"Ikaw bla Nay ...." Daw di ko kamaan ka isugpon ko. Ano bay hambalun ko? Kadya pa lang ko ba ka batyag huya sa Nanay ko. Ginsugpunan ko lamang ka, "Para kay sin-o pamahaw nga handa mo ngara, Nay?"
"Para sa mga nagapangaroling."
Ginyuhuman ko run lang si Nanay kag dayon magsaka antis pa masugpunan ang istorya.
Ramig run ang dupuy-dupuy ka hangin. Gintiid ko pa gihapon sa buho ang bintana ka kwarto ni Patring nga kadya may nasukbit nga dekorasyon - linagisan nga kawayan nga ginhimo nga kurti bituon, ginbarahusan ka papel de hapon nga darag kag pula kag ginbutangan ka darwa ka ikog-ikog nga papel nga kurti lingganay nga palabug. Kada bintana sa andang balay, may nagakabit nga pareho nga dekorasyon. Nagasanto gid sa dekorasyon da sa kudal nga kingki nga ginatakluban ka kabo nga pula nga may ngaran nga Caltex kag gingunting-guntingan ka mga kurba kag piluon pagwa. Daw tampuranga nga pula ang gwa na! Kada sara, ginpatong sa pusog nga ginatabuan ka mga siklat nga kawayan. Kanami gid ka mga dekorasyon kon Paskwa. Ang mga tawo nagatinguha gid magbutang ka mga dekorasyon.
Sa amun man gani nga sala may Belen nga himo sa dagami ang mga tawo. Kuon ni Nanay simbolo ria ka kumpleto nga pamilya. Bisan kuno ginbayaan kami ni Tatay kag mag-imaw sa iba nga bayi, daw kumpleto man kami gihapon hay Ginuo ang nagatindug nga amun padre de pamilya kag daw pareho lang kami ka Belen nga sagrado familia man. Si Nanay, wara gid galubad. Indi na gid gusto nga panumdumun ko nga kulang ang amun pamilya.
"O, Senyor, tagbalay, lunsay nga dungganun ...."
Ay, may gapangaroling. Turukun ta abi kon mga taga-diin dya. Abaw, daw si Paning man ra. Tana gid man hay si Pato ra ang gitarista mong. Ah, mga taga-Purok Tinapok gali! Pero andut dyan man si Patring kag Nanay na haw?
Ginpasulud ni Nanay kag ginpamahawan ang mga nangaroling. Pati si Patring nagtawas man.
"Nami gali, Bilay, hay nakatawas kamo sa mga taga-Tinapok," hambal ni Nanay sa nanay ni Patring.
"Rugto bay ako nagbahul sa Tinapok hay pirme to gapangginggi si Nanay. Ti, mga amiga ko gid dya si Porin, si Digna, kag si Pila. Daw indi tamun kadya magbulagay kauna. Pagpamana ko gani pwerti amun hibianay hay daw indi gid kami gusto magparayu sa sara kag sara."
Ah, migahay gali si Iyay Bilay kag si Iyay Pila nga nanay ni Pato kag ni Paning. Baw, si Pato hud, patay lang parapasiplat na kay Patring.
"Day Patring, nami hay nagatawas kaw mangaroling," gaisug man ba dungan ko mag-istorya kay Patring bisan daw ano ko ka mayha. Budlay run mong, basi maunahan ta ni Pato.
"Huud, Dong. Pirme bay ko ginadara ni Nanay kon mamasyar sa mga miga na," sabat ni Patring.
Daw kinulbaan ko haw? Ano man, pirme si Patring kanday Pato?
"Ah, ti patay gali agto mo sa Tinapok?" pasimple ko nga pang-usisa.
"Kadya lang. Umpisa pag-abot ni Iyay Pila halin sa Iloilo. Gapangamo bay ra rugto."
Haay, salamat. Daw nagmag-an man ba tagipusuon ko. Kinahanglan gali pangisugan ko run gid si Patring hay basi mawasi pa.
Kang naghatud si Patring sa banggirahan kang gin-usar na nga yahong, gindunganan ko. Rayu kami sa mga tawo nga pwede makabati ka amun pagaistoryahan.
"Day Patring, pwede ko ayhan ka tawas kaninyo mangaroling?"
"Ay, sus, indi takun makasabat ka ra hay nagtabid lang man tamun ni Nanay."
Nagginhawa ako ka madalum. Gin-ubos ang tanan nga pwersa nga kinahanglan para mahambal ang akun tuyo.
"Gusto ko lang raad makaimaw ikaw ka lawid."
Ginwahig ni Patring ang labug na nga buhok kag magkuon, "Ti, tawas kaw, eh!" Dayon na dagon-dagon pabalik sa komedor.
Baw, daw ginataksar na gid guro ang baratyagun ko para kana. Nagsaka ako kag manghusay. Pagnaog ko, gin-istorya ko si Pato.
"To, musta? Buhay ta wara ka lagaw ba. Tawas ko sa pangaroling nyo, ah."
"Baw, Pare Badong, daw man-an ko gid rason mo mong."
"Kon ano man ra sa pinsar mo, To, sakto kaw gid. Mga solterito run man ta. Indi run man guro dya malain."
Tsansa ko run dya maimaw ka lawid si Patring. Maistorya bilang abyan kag ... basi bay makakaput ko liwat ka buhok na nga indi run tana mangara?
Ang Paskwa tion ka pagpangalipay. Kag amo dya nga Paskwa ang pinakamalipayun sa bilog ko nga kabuhi hay natuman gid ang handum ko nga maparapit kay Patring.
- Katapusan -
* Litrato: Halin sa http://abstract.desktopnexus.com/wallpaper/1257588/?no_splash=1.