Rimo
ni Linda C. Arnaez-Lee
Kasisidmun sa baryo Kasagingan. Dungan kang pagsiriyak kang mga pisu sa idalum balay kag paggsindi ka kingki ni Magdi, amo man gulpi magsalapo ang sakit kang anang busong. Sa tagsa abuton dya ka sakit, daw ginakihap ang ana sulok-sulok. Pamatyag na ginait-it ang atay na kag daw ginalabugay ang ana mga kasudlan. Nagapurula ka dya ang ana mga mata kag daw nagatiskug ang mga buhok sa anang gising-gisingan. Pamatyagan na gusto na mangdumog kang tawo.
Ang hambal ni Mal-am Nining nga surwano nga ana ginpabulngan, may rimo kuno sa anang busong. May pugad kang pispis sa anang busong nga kon indi mabuul, mangin pisu dya. Kon maglupad run ang amo nga pispis mangin aswang tana. Sangka mal-am nga laki kuno ang naglanggaw kana paagi sa pagturo kang laway sa ana talinga kang nagakaturog tana.
Singkwenta anyos kag sangka laon dyang si Magdi. Pinakagurang kag bugtong nga bayi sa lima sanda nga magburugto. Isara lang ang nakapangasawa kananda, si Magno, ang dason kana kag ang maisug magsupak kang anang mga gusto. Ang tatlo na ka mga libayun nga sanday Minyo, Merto kag Maing puro man laon. Kag tana ang ginabasol kang mga libayun na kon andut nagralaon sanda.
Para kana, ang mga babayi nga maputi kag malabug ti buhok, mga aswang. Gani sa tagsa nga makanobya kang amo dya nga sahi kang babayi ang mga bugto na, ginapamalabagan dya ni Magdi. Hasta nga nag-idad sanda kag naglas-ay ang tuyo nga pagpangasawa.
Nagbarikutot si Magdi sa papag nga kawayan samtang nagaugayung sa sobra ka sakit nga ana nabatyagan.
“Ay, paghikog run lang!” ang hambal ni Maing nga anda agot. Bag-o lang dya nagsamput halin sa durog kag naabutan na nga nagauraruy si Magdi sa kasakit. “Kaysa mahuy-an pa kami kag ang imo mga kahinablusan!” ang dugang nga hambal ni Maing.
Nagturo ang luha ni Magdi. Indi ayhan, silot run dya kana? Balos sa ana pagpakanaba kag pagmulay kauna sa mga bahi nga may lain ti ginhawa?
Nangayo si Mal-am Nining kang puro bukay nga manok nga may bukay man nga kahig para gamitun sa pagpaobra agud mabuul ang rimo sa anang busong. Ginpihak ang manok kag gintambal sa busong na. Daw ginahunos ang anang ginhawa samtang nagapangadi si Mal-am Nining. Burubhay nag-init ang ana pamatyag sa anang sulok-sulok. Ginapamahulay tana kang balhas. Kang matapos ang pangadi ni Mal-am Nining, daw naghaw-as ang ana pamatyag.
Ginhukas ang tambal. Kang ginbukad ang sulud kang pinihak nga manok, nakita ni Magdi ang sangka sapat nga daw taka kag daw boto man ka pispis ang itsura.
“Amo run dya ang pispis nga nagasuyup kang imo kasudlan. Kon matubuan dya kang kuyus kag maglupad sa imong busong, amo run to kag mangin hamtung ikaw nga aswang,” ang paathag ni Mal-am Nining kana.
Nagparangligbus ang bulbol ni Magdi sa paglantaw sa patay nga sapat. Nagtaramus ang anang luha sa pagpasalamat kay Mal-am Nining nga nahukas ang rimo sa anang busong.
Natuipan na sa urihi nga ang mal-am nga laki nga naghalit kana, tatay kang sangka bahi nga nangin nobya kauna ni Maing.
- Katapusan -